'Jong geleerd, oud gedaan' geldt ook voor smaakontwikkeling. Om jongeren bewust te maken van gezondheid en voedsel verzorgen de voedselpioniers smaaklessen op onder meer scholen.
"Wie een smaakles heeft gehad, is zich bewuster van voeding", vertelt Colinde de Nijs. "Kinderen nemen wat ze leren vaak mee naar huis. Ik probeer ze dus te triggeren door ze van alles te laten proeven." Ze laat ze bijvoorbeeld drie keer dezelfde lichtgezoete, biologische volle yoghurt proeven. "De ene heb ik wit gelaten, de tweede met bietenrood roze gekleurd en de derde geel gemaakt. Dan vraag ik de kinderen ze eerst alle drie te proeven en daarna pas te vertellen wat ze geproefd hebben. Maar als er één is die meteen al roept van "vla!", dan proeft heel die groep vla en is er niemand meer die zegt dat het yoghurt is." De Nijs gebruikt de test om aan te tonen wat suggestie doet en hoe we elkaar beïnvloeden.
Voorkeur voor zoet
Dat suiker een dikmaker is, hoeft ze meestal niet meer te vertellen. "Ik zeg eerlijk dat ik zoet ook heel lekker vind. Je wordt geboren met een voorkeur voor zoet, maar als je alleen maar je zoete smaak blijft prikkelen, dan heb je steeds meer zoet nodig voor hetzelfde effect." We krijgen ongemerkt al meer suiker binnen, dan goed voor ons is. "Als je ’s morgens bent begonnen met iets zoets op je brood, je eet een koekje in de pauze en bij de lunch weer iets zoets op je brood, dan heb je al veel suiker binnen, zonder het gevoel te hebben dat je iets hebt gesnoept." Daarnaast bevat veel voorbewerkt voedsel suiker als smaakmaker of conserveermiddel. "En kijk eens wat er tussen de middag uit die tassen komt. Veel voorverpakt voedsel en zoete drankjes."
Zelf bereiden
'Weet wat je eet' betekent zelf bereiden. "Voor de klas laat ik vaak zien hoe je zelf mayonaise kunt maken. Dan zet ik een potje gekochte mayonaise neer en klop er zelf één om te laten zien welke ingrediënten erin horen. Het merendeel van de kinderen vindt de gekochte mayonaise het lekkerst, omdat dat de smaak is die ze kennen. Er zit suiker doorheen waardoor we het overal wel bij willen doen. Maar dat is nooit de bedoeling van mayonaise geweest. In principe was het bedoeld als tegenhanger van iets zouts, waar je iets vetzuurs tegenover zet." Al doende betrekt De Nijs de kinderen bij het recept en maakt ze bewust van ongezonde toevoegingen. "En dan zijn er altijd wel een paar die de eigengemaakte waarderen en het recept mee naar huis willen om zelf te maken."
Smaak ontwikkelen
Smaken waarderen, valt dus te leren. "Als je iedere dag een heel klein beetje sambal zou proeven, dan vind je na zeven dagen die sambal niet meer zo scherp. Eet zeven dagen achtereen een spruitje en je went aan de smaak." Gezond eten begint thuis. "Laat peuters van een groente die ze niet lekker vinden, toch iedere keer een hapje nemen. Dan wennen ze aan de smaak."
Alhoewel de smaaklessen in eerste instantie waren opgezet voor basisscholen en later zijn uitgebreid naar scholen voor voortgezet onderwijs, willen de voedselpioniers ook volwassenen bereiken. Dat gebeurt onder meer via het educatieprogramma van FlevoMeer Bibliotheken en via verenigingen en peuterspeelzalen.
Meer weten over de smaaklessen van de voedselpioniers? Neem contact met ons op.